Ders: İmanın Tezahürleri Nelerdir?

İman kalbi harekete geçiren, insana şuur, bilinç, idrak, ilim ve aksiyon kazandıran en önemli mefhumdur.

İmanın insan hayatına birçok yönüyle bıraktığı etkiler ve kazanımları vardır. İman, Allah’a karşı bilinç, insanlar arasında denge ve Allah’a kulluğa götüren en önemli ibadet çeşitlerindendir.

İman, insana maddi-manevi ve dünyevi-uğurevi kazanımları olan ve kulun Allah ile bağını güçlendiren en önemli unsurdur. Bir kimsenin Allah’a iman etmesi ve onun bıraktıkları tezahürleri yerine getirmesidir.

1. İmanın Kalpteki Yeri ve Tezahürü (Batınî Yönü)

“وَلٰكِنَّ اللّٰهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ ف۪ي قُلُوبِكُمْ”

“Fakat Allah size imanı sevdirdi ve onu kalplerinizde süsledi…” (Hucurât 49/7)

Sünnetten delil:

“Dikkat edin! Vücutta bir et parçası vardır; eğer o iyi olursa bütün beden iyi olur, eğer bozulursa bütün beden bozulur. İşte o kalptir.” (Buhârî, Îmân 39)

Batınî tezahürleri: Allah sevgisi, Allah korkusu, Tevekkül, Rıza, teslimiyet ve Nifaktan uzak durmak

2. İmanın Sözdeki Tezahürü (Zahirî Yönü: Lafız)

“قُولُوا آمَنَّا بِاللّٰهِ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْنَا”

“Deyin ki: ‘Biz Allah’a ve bize indirilenlere iman ettik.’” (Bakara 2/136)

Sünnetten delil:

“İman, yetmiş küsur şubedir… En üstünü ‘Lâ ilâhe illallah’ sözüdür…” (Müslim, Îmân 58)

Sözdeki tezahürleri: Kelime-i Tevhid’i söylemek, Doğruluk, dürüstlük (sıdk), Küfür, şirk, nifak sözlerinden kaçınmak, Allah’ı ve Resulünü açıkça tasdik etmek

3. İmanın Ameldeki Tezahürü (Zahirî Yönü: Fiil)

Kur’an’dan delil:

“إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللّٰهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا”

“Müminler ancak, Allah anıldığı zaman kalpleri ürperen, O’nun ayetleri okunduğunda imanları artan ve yalnızca Rablerine tevekkül eden kimselerdir.” (Enfâl 8/2)

Sünnetten delil:

“Kim Allah’a ve ahiret gününe iman ediyorsa, komşusuna eziyet etmesin.” (Buhârî, Edeb 31)

Ameldeki tezahürleri:

Namaz, oruç, zekât, hac gibi ibadetler

Ahlak: merhamet, adalet, sabır, hayâ

Aileye, komşuya ve topluma karşı sorumluluk

Haramlardan sakınma, farzlara yönelme

4. Selef’in ve Âlimlerin Görüşleri

İmam Şafiî:

“İman söz, amel ve niyettir. Artar ve eksilir.” (Şerhu Usuli İ’tikad, el-Lâlekâî)

İbn Teymiyye: “Kalp tasdik eder, dil ikrar eder, uzuvlar amel eder. Bunların üçü olmadan iman kemale ermez.”

İbn Kayyım: “İmanın mahalli kalptir; ama kemali söz ve amel ile olur.”