Küfür, Haram ve Mubah Olan İtaat Nedir?

İtaat Sözlükte; Tabi olmak, teslim olmak, kabul etmek ve boyun eğmektir. 

Istılahta İtaat; Emredileni yerine getirmek ve yasak olandan kaçınmak demektir. İtaat bir ibadet, bir teslimyet ve bir kulluktur. 

İtaat Dört Kısımdır.

1- Küfre Götüren İtaat.

Allah’a isyan konusunda eylem ve söylemleri ile mutlak anlamda ideolojilere ya da herhangi bir şeye, makama, çıkar ve menfaat ilişkisi sebebiyle helali haram haramı helal yapan kimse itaatinde şirke düşmüş olurlar. Onun kalbindeki imana gelince biz onun kalbi ile mesul değiliz. Çünkü Ehli sünnetin akidesine göre hükümler zahire göre verilir.

اِتَّخَذُٓوا اَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ اَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَالْمَس۪يحَ ابْنَ مَرْيَمَۚ وَمَٓا اُمِرُٓوا اِلَّا لِيَعْبُدُٓوا اِلٰهًا وَاحِدًاۚ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَۜ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ 

Onlar Allah’ı bırakıp din bilginlerini, abidlerini ve Meryem oğlu Mesih’i rabler edindiler. (Oysa) onlar yalnızca bir olan ilaha ibadet etmekle emrolunmuşlardı. O’ndan başka (ibadeti hak eden) hiçbir ilah yoktur. (Allah) onların şirk koştuklarından münezzehtir. (Tevbe, 31)

Adiy, Medine’ye geldi. O, Tay Kavmi’nin lideriydi. Boynunda gümüş bir haçla Resûlullah’ın (sav) huzuruna girdi. Resûlullah (sav) Tevbe Suresinin 31. ayetini okuyordu. Adiy, Peygamber’e (sav): ‘Onlar, din adamlarına tapmadılar ki!’ dedi. Resûlullah (sav): ‘Evet, fakat din adamları, onlara helali haram, haramı helal kıldılar. Onlar da tabi oldular. Bu, onların, din adamlarına ibadetidir.’ buyurdu.” (Tirmizi)

Allah’ın kanunlarından başka kanunlara, islam ilahi sistemden başka ideolojik sistemlere ve Muhammed (s.a.v) önderliğinde başka ideolojik liderlere ve Allah’a isyan konusunda şeyhlere, evliyalara mutlak itaat onları Rab edinmek onlara kulluk etmektir.

Bu ayet bize hüküm, yasama, sosyal, siyasi, ve ekonomik bir hayat programı olarak yasak-serbest ve doğru-yanlış gibi tüm değer yargılarını Allahın belirlediğini en güzel şekilde ispatlar. 

Kim kanun koyma, yasama, yönetme ve idare etme gibi konularda Allah’a ve onun ilahi sistemine değil de ideologlara, filozoflara, parlamenterlere, ideolojik yöneticilere ve buna benzer liderlere bu ilahi özellikleri onlara kim tanır ve itaat ederse onları rab kendilerinide kulluk makamına oturtmuş olurlar. Bu kimseler onları Rab görmemeleri hiçbir şey değiştirmez. Çünkü islama göre ilah ve kuluğu gerektiren sebepler oluşmuştur.

وَلَا تَأْكُلُوا مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللّٰهِ عَلَيْهِ وَاِنَّهُ لَفِسْقٌۜ وَاِنَّ الشَّيَاط۪ينَ لَيُوحُونَ اِلٰٓى اَوْلِيَٓائِهِمْ لِيُجَادِلُوكُمْۚ وَاِنْ اَطَعْتُمُوهُمْ اِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ۟ 

Allah’ın adının anılmadığı (hayvanlardan) yemeyin. (Çünkü) o kesin bir fısktır. Şüphesiz ki şeytanlar, sizinle tartışmaları için dostlarına (böylesi şüpheleri) vahyeder/fısıldar. Şayet onlara itaat edip (leş hayvanların helal olduğuna ve yenebileceğine inanırsanız) hiç şüphesiz müşriklerden olursunuz. (En’âm, 121)

Bu ayetin nüzul sebebi; Mekke’nin müşrikleri Müslümanlarla hayvanların kesimi konusunda tartışmaya giriştiler. Mekke müşrikleri; Siz doğal olarak eceli gelmiş ve kendiliğinden ölmüş hayvanı haram görüyor, onu leş görüyor ve yemiyorsunuz ama kendi elinizle kestiğiniz hayvanı helal görüyorsunuz. Halbuki Allah kendi eceliyle ölmüş olanı altın kılıcıyla öldürüyor siz onu haram görüyorsun diyerek müslümanlarla tartışıyorlardı. Allah bu ayeti indirdi ve müslümanlara sadece leş konusunda eğer onlara itaat ederseniz, siz de müşrik olursunuz ayetin indirdi. Bugün maalesef Müslüman iddiasını taşıyanlar bundan daha kötüsünü yaparak siyasi, sosyal, ekonomik, yasama ve ahlaki olarak ideolojik dinlere itaat etmelerinin sonucunda islam ilahi nizama muhalefet etmeleri sonucunda şirke düşmüş oldular. Burada onların şirke düşme sebebi Allaha isyan konusunda başkalarına itaatleridir.

ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ قَالُوا لِلَّذ۪ينَ كَرِهُوا مَا نَزَّلَ اللّٰهُ سَنُط۪يعُكُمْ ف۪ي بَعْضِ الْاَمْرِۚ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ اِسْرَارَهُمْ 

(Bunun nedeni) onların Allah’ın indirdiğinden hoşlanmayanlara: “Size, bazı işlerde itaat edeceğiz.” demelerindendir. Allah, onların sırlarını bilir. (Muhammed, 26)

Allah’ın indirdiğinden hoşlanmayanlar, işleri konusunda başkalarına bir hayat programı olarak teslim olmaları, Allah’ın indinde dinden çıkmaktır. Acaba söz vermekle kalmayıp bir ömür onlara hizmet/itaat edenlerin durumu nasıl ifade edilir?

2- Kişiyi Günaha Düşüren İtaat.

Burada bir Müslümanın bir kafire haram noktasında ona itaat etmesidir. Eğer o kafir itaat noktasında haramı helal helali haram görüyorsa kafir olur. 

Burada bir kayıt vardır ki o da ancak zaruri durumlarda olur. Bunu her zaman yaparlarsa hayatında yer edilirse bu mutlak küfre düşer. Çünkü bu harami hafife almak demektir. 

3- Mubah Olan İtaat .

Bu tamamı ile idare hükümler ile ilgili bir konudur. Kırmızı ışıkta durmak, apartman yöneticisi ve belediye gibi idari bölümlerde çalışmak gibi.

4- Vacip Olan İtaat

İslam’a muhalif olmayan, fayda ve zararı olmayan, iyliği ya da emanete sahip çıkma gibi konularda bir kafire itaat etmek çaizdir. 

İtaat ibadet kavramından daha kapsamlıdır. Çünkü ibadet kavramında tazim, yüceltme, ümit ve korku vardır itaat böyle değildir. 

Ebu Derda şöyle demiştir; Allah’a ve Resulüne itaat olmadığı müddetçe islam’ın varlığından bahsedilmez. 

Tağutların kurumlarında çalışmak duruma göre Küfür haram ve mübahtır.

Gürsel Gürbüz